Τι είναι η Ρευματολογία;

Η Ρευματολογία είναι ο ιατρικός κλάδος που ασχολείται με τη διάγνωση, την παρακολούθηση και τη θεραπεία των ρευματικών παθήσεων, δηλαδή νοσημάτων που επηρεάζουν τις αρθρώσεις, τους τένοντες, τους μυς, τα οστά, καθώς και άλλα συστήματα. Πολλά από αυτά τα νοσήματα είναι αυτοάνοσα, δηλαδή το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει τους ιστούς του σώματος, προκαλώντας φλεγμονή και βλάβες.

1. Ρευματοειδής Αρθρίτιδα: Μία από τις συχνότερες ρευματικές παθήσεις είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, μια χρόνια αυτοάνοση νόσος που προκαλεί φλεγμονή και πόνο στις αρθρώσεις, συχνά οδηγώντας σε δυσκαμψία και οίδημα. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παραμορφώσεις και λειτουργικούς περιορισμούς. Η θεραπεία εστιάζει στη μείωση της φλεγμονής και στη διατήρηση της κινητικότητας, με εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή και υποστηρικτικές παρεμβάσεις όπως η φυσικοθεραπεία.

2. Ψωριασική Αρθρίτιδα: Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει κυρίως τις περιφερικές αρθρώσεις. Πρόκειται για μια ετερογενή νόσο, η οποία μπορεί να εμφανίσει ποικίλες κλινικές μορφές, επηρεάζοντας διαφορετικά σημεία του μυοσκελετικού συστήματος. Εκτός από τις αρθρώσεις, μπορεί να επηρεάσει τους τένοντες και τη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας πόνο, οίδημα και δυσκαμψία. Σε προχωρημένα στάδια, μπορεί να οδηγήσει σε παραμορφώσεις των αρθρώσεων και απώλεια της κινητικότητας, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Εκτός από τις αρθρώσεις, μπορεί να επηρεάσει τους τένοντες και την σπονδυλική στήλη, προκαλώντας πόνο, οίδημα και δυσκαμψία.

3. Αγκυλοποιητική Σπονδυλαρθρίτιδα: Η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει κυρίως τη σπονδυλική στήλη, προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία, ιδιαίτερα το πρωί. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμο περιορισμό της κινητικότητας. Η αντιμετώπιση επικεντρώνεται στη διατήρηση της ευκαμψίας και της λειτουργικότητας της σπονδυλικής στήλης, ενώ η φαρμακευτική αγωγή προσαρμόζεται ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου.

4. Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος: Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος είναι ένα πολυσυστηματικό αυτοάνοσο νόσημα που μπορεί να επηρεάσει το δέρμα, τις αρθρώσεις, τους νεφρούς και άλλα όργανα. Οι ασθενείς εμφανίζουν ποικίλα συμπτώματα, όπως κόπωση, αρθραλγίες, εξανθήματα και ευαισθησία στον ήλιο. Η θεραπευτική προσέγγιση διαμορφώνεται βάσει των προσβεβλημένων οργάνων, με στόχο τη σταθεροποίηση της νόσου και την αποφυγή επιπλοκών.

5. Σκληρόδερμα: Το σκληρόδερμα χαρακτηρίζεται από πάχυνση και σκλήρυνση του δέρματος, ενώ μπορεί να επηρεάσει και τα εσωτερικά όργανα, προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν το φαινόμενο Raynaud, κατά το οποίο τα δάκτυλα γίνονται λευκά και επώδυνα στο κρύο. Η διαχείριση της νόσου απαιτεί προσεκτική ιατρική παρακολούθηση και συνδυασμό θεραπειών για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

6. Πολυμυοσίτιδα - Δερματομυοσίτιδα: Η πολυμυοσίτιδα και η δερματομυοσίτιδα είναι φλεγμονώδεις μυοπάθειες που προκαλούν μυϊκή αδυναμία και δυσκολία στην κίνηση, ενώ η δερματομυοσίτιδα μπορεί να συνοδεύεται από χαρακτηριστικά δερματικά εξανθήματα. Η αντιμετώπιση στοχεύει στη βελτίωση της μυϊκής δύναμης και στη μείωση της φλεγμονής μέσω εξατομικευμένης φαρμακευτικής και υποστηρικτικής αγωγής.

7. Αγγειίτιδες: Οι αγγειίτιδες είναι μια ομάδα αυτοάνοσων νοσημάτων που προκαλούν φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων και χωρίζονται σε αγγειίτιδες μικρών, μεσαίων και μεγάλων αγγείων. Οι αγγειίτιδες μικρών αγγείων, όπως οι ANCA-θετικές αγγειίτιδες (κοκκιωμάτωση με πολυαγγειίτιδα, μικροσκοπική πολυαγγειίτιδα, ηωσινοφιλική κοκκιωμάτωση με πολυαγγειίτιδα), προσβάλλουν κυρίως τα νεφρά, τους πνεύμονες και το δέρμα. Οι αγγειίτιδες μεσαίων αγγείων, όπως η νόσος του Kawasaki και η πολυαρτηρίτιδα nodosa, μπορεί να επηρεάσουν την καρδιά, το νευρικό σύστημα και το γαστρεντερικό σωλήνα. Οι αγγειίτιδες μεγάλων αγγείων, όπως η γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα και η αρτηρίτιδα Takayasu, προσβάλλουν μεγάλες αρτηρίες, όπως η αορτή και οι κλάδοι της, προκαλώντας ισχαιμικά συμπτώματα. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν κόπωση, πυρετό, εξανθήματα, μυαλγίες ή οργανικές επιπλοκές, ανάλογα με το είδος της αγγειίτιδας. Η θεραπεία προσαρμόζεται σε κάθε περίπτωση και περιλαμβάνει κορτικοστεροειδή και ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες για τον έλεγχο της φλεγμονής και την πρόληψη σοβαρών επιπλοκών.

8. Οστεοαρθρίτιδα: Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή εκφυλιστική πάθηση των αρθρώσεων, που προκαλείται από τη σταδιακή φθορά του αρθρικού χόνδρου. Οι ασθενείς συνήθως εμφανίζουν πόνο, δυσκαμψία και μειωμένη κινητικότητα, ιδιαίτερα στα γόνατα, τα ισχία και τη σπονδυλική στήλη. Η θεραπεία επικεντρώνεται στη διαχείριση του πόνου με αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη, στην ενίσχυση της μυϊκής υποστήριξης μέσω φυσικοθεραπείας και, σε προχωρημένες περιπτώσεις, στη χειρουργική αποκατάσταση με ολική αρθροπλαστική.

9. Οστεοπόρωση: Η οστεοπόρωση είναι μια σκελετική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική πυκνότητα και αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων. Είναι πιο συχνή στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και στους ηλικιωμένους. Η διάγνωση γίνεται με μέτρηση οστικής πυκνότητας, ενώ η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης D, φαρμακευτικές αγωγές για την ενίσχυση της οστικής μάζας και προγράμματα άσκησης για τη βελτίωση της ισορροπίας και της μυϊκής ενδυνάμωσης.

10. Ρευματική Πολυμυαλγία: Η ρευματική πολυμυαλγία είναι μια φλεγμονώδης νόσος που επηρεάζει κυρίως άτομα άνω των 50 ετών και χαρακτηρίζεται από πόνο και δυσκαμψία στους ώμους, τον αυχένα και τους γοφούς. Τα συμπτώματα είναι πιο έντονα το πρωί και μπορεί να συνοδεύονται από κόπωση και χαμηλό πυρετό. Η θεραπεία βασίζεται στη χορήγηση χαμηλών δόσεων κορτικοστεροειδών, που συνήθως έχουν άμεση και θετική ανταπόκριση.

11. Ινομυαλγία: Η ινομυαλγία είναι ένα χρόνιο σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από διάχυτο μυοσκελετικό πόνο, κόπωση και διαταραχές του ύπνου. Παρά το γεγονός ότι δεν προκαλεί φλεγμονώδεις αλλοιώσεις, επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η θεραπεία περιλαμβάνει έναν συνδυασμό φαρμακευτικών και μη φαρμακευτικών προσεγγίσεων, όπως αναλγητικά, φυσικοθεραπεία και αλλαγές στον τρόπο ζωής.

12. Σπάνια Ρευματολογικά Νοσήματα: Υπάρχουν σπάνια ρευματικά νοσήματα, όπως η νόσος Αδαμαντιάδη-Behçet, το σύνδρομο Sjögren και η μικτή νόσος του συνδετικού ιστού, που μπορεί να επηρεάσουν πολλαπλά όργανα και συστήματα. Αυτές οι παθήσεις απαιτούν εξατομικευμένη διαγνωστική προσέγγιση και θεραπεία, προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε ασθενούς.

Οι ρευματικές παθήσεις είναι χρόνιες και απαιτούν συνεχή παρακολούθηση από ειδικό ρευματολόγο. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις της νόσου και διατηρώντας τη λειτουργικότητα των αρθρώσεων και των οργάνων που επηρεάζονται.